Sürdürülebilir Tarım Çalışmaları
Çiftçilerle Sürdürülebilir Tarım
Tat Gıda, en kritik paydaşı olan çiftçiler ile iş birliği içerisinde çalışma ve onların işlerini devam ettirebilmeleri için gerek finansal destekler gerekse yeni teknolojilerin kullanılmasına öncülük etmenin önemli olduğunu düşünmektedir.
Çiftçiler, her gün güvenle tüketilen gıdaların sofralara ulaşması için birçok zorluğun üstesinden gelerek üretim yapmaya çalışmaktadır. Tarım için elverişli alanların daralması, verimlilik düşüşleri, iklim krizinin getirdiği anomaliler gibi konular hem çiftçileri hem de gıda alanında üretim yapan şirketleri çok yakından ilgilendirmektedir. Türkiye’de çiftçilerin %80’i iklim değişikliğine uyum sağlamaya çalışmaktadır. Diğer taraftan bu gibi sorunlar son yıllarda çiftçi sayısının da düşmesine sebep olmaktadır. Son 5 yıl verileri Türkiye’de çiftçi sayısının yüzde 28,7 azaldığını göstermektedir.
Çiftçilerin, sürdürülebilir tarım politikaları ve tarımda teknoloji kullanımının yaygınlaşmasına, maliyetlerin azaltılarak, verimlilik artışının sağlanmasına, bu konuda teknoloji üreterek, bilgi ve deneyim paylaşımıyla desteklenmeye ihtiyaçları bulunmaktadır.
Tat Gıda, hayata geçirdiği uygulamalarla etki alanındaki çiftçileri desteklerken, hayata geçireceği yeni yatırımlarla, tarım ve gıdadaki teknolojik dönüşüme öncülük edecek birçok iş ortağının daha fazla iş birliği yapabileceği bir ortamı oluşturmayı hedeflemektedir.
Sürdürülebilir tarım vizyonuyla, domates tarımında çiftçi gelişimi, iletişimi ve tarımda dijitalleşmeyi yaygınlaştırmayı hedeflemektedir. Sözleşmeli tarım ve dijital tarım çalışmalarıyla, çiftçilerin daha verimli üretim yapmalarını sağlarken finansman açısından da destek olarak işlerinin devamlılığına katkı sağlamaktadır.
Sözleşmeli Tarım
Sözleşmeli tarım modelini Türkiye’de ilk uygulayan şirketlerden bir olan Tat Gıda, ekosistemin devamlılığı adına, “Sözleşmeli Tarım” uygulamasını 55 yıldır kesintisiz sürdürmektedir. 500’e yakını sözleşmeli olmak üzere 1000’in üzerinde çiftçisi bulunmaktadır.
Tarımsal tedarik ilişkisini uzun vadeli bir projeksiyon ve kazan-kazan anlayışında tarımsal ürünü üreten çiftçiler ile
bu ürünleri işleyecek sanayi tesisleri arasında sözleşme yapılması esasına dayalı bu çalışma modeli, üretim tesislerinin bulunduğu bölgelerde tarımın sürdürülebilir olmasına önemli katkı sağlamaktadır. Çiftçilere domates sezonu öncesinde ekim zamanında yapılan anlaşmalar ile ayni ve nakdi avans uygulaması ve hasat zamanına kadar dijital tarım bilgi aktarımı ile tüm sürece destek verilmektedir. Nakdi avans ile çiftçinin nakit akışına destek olurken ayni avans olarak fide, tohum, gübre, damla sulama sistemleri için katkı sunulmaktadır. 2022 yılında çiftçilere finansman ve avans desteği kapsamında nakdi avans olarak yaklaşık 31,5 milyon TL, ayni avans olarak ise yaklaşık 41,5 milyon TL olmak üzere toplamda yaklaşık 73 milyon TL önden ödeme yapılmıştır.
Tarım Değer Zinciri
Sözleşmeli çiftçilerin, şirketin değer yaratmada kullandığı finansal kaynaklardan faydalanmasını sağlamak ve finansal sürdürülebilirliklerini desteklemek amacıyla “Tarım Değer Zinciri” projesi hayata geçirilmiştir. Bu kapsamda; çiftçiler, alacaklarının vadesini beklemeden, limit çalışmasına gerek duymadan, teminatsız ve piyasa şartlarına göre uygun koşullarda tarımsal finansman imkanına kavuşmuştur. Ayrıca 2022 yılında çiftçilere bir ilk olarak, tarımsal üretim girdi ihtiyaçlarını vade farksız ve hasat vadeli olarak temin etmek adına koşulsuz ve kefilsiz kullanabilecekleri Verimli Çiftçi Kredi Kartı sunulmuştur. Proje kapsamında 157 çiftçi ilave finansman imkanına sahip olmuştur.
2022 Ortak Yarınlar Ödül Programı
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’nun (TİSK) düzenlediği Ortak Yarınlar Ödül Programı’nda Tat Gıda, “Sözleşmeli çiftçi ve dijital tarım programı’’ ile ödüle layık görüldü.
Tat Gıda sürdürülebilir tarım vizyonu doğrultusunda Sözleşmeli Çiftçi ve Dijital Tarım çalışmalarıyla, çiftçilerin daha verimli üretim yapmalarını sağlarken dijital tarımı yaygınlaştırarak sürdürülebilirliğe büyük katkı sağlamaktadır.
Günümüzde ve gelecekte bizi bekleyen değişikliklere hazır olmak, sürdürülebilirliği sağlayabilmek için teknoloji en büyük araçtır. Bu farkındalıkla dijital tarım teknolojilerinin ve çözümlerinin geliştirilmesi konusunda Tat Gıda vizyoner bakış açısını sunarak, tarladan tabağa tedarik zincirinde dijital dönüşüme öncülük etmektedir.
Tat Gıda, tarım konusundaki bilgi birikimiyle, çiftçilerin tarımı sürdürülebilir şekilde yapmasına destek olurken dijital tarımı yaygınlaştırarak tarımdaki dönüşüme öncülük etmeyi ve yeni tarım teknolojilerinin uygulamalı bir şekilde gıda üretim süreçleriyle yan yana tecrübe edilmesini sağlamayı amaçlamaktadır.
Tarım Teknolojilerinin Gelişiminde İş Birliği
Geleceğe hazır ve sürdürülebilir olmak için teknoloji büyük önem taşımaktadır. Tat Gıda teknoloji sağlayıcı ve geliştirici firma ve kurumlarla, geleceğin sorunlarına yönelik dijital tarım uygulamalarını hayata geçirmek ve aynı zamanda katma değer yaratmak üzere birlikte çalışmaktadır. Teknolojilerin süreçlere entegrasyonu sonucu elde edilen verilerin analizlerinin yapılması, veriye dayalı karar mekanizmalarının oluşturulması, verimliliği artıracak algoritmaların oluşturulması ve yeni çözümler geliştirilmesi konularındaki çalışmalar, tarımda sürdürülebilir inovatif üretim süreçleri ve iş modelleri oluşturulması için kaynak ve olanak sağlamaktadır.<br>Bu kapsamda; tarlalarda elde edilen sulama ve gübreleme verileri ile doğru ve optimum miktarda Sulama ve Gübreleme Algoritması geliştirmek üzere çalışmalara da başlanmıştır. Geliştirilecek algoritmalar verimlilik sağlamak ve kaliteyi artırmak için doğru yöntemlerin ve uygulamaların belirlenmesine yardımcı olacaktır.
Tat Gıda Toprağı Dijital Tarlalara Dönüştürüyor!
Tat Gıda Uydu Teknolojileri kullanımı ile tarladaki bitki sağlığını en efektif olarak takip edebilen sayılı kuruluşlardan biridir. Tarlaların tamamen fiziksel kontrollerinin sağlanması çok zorlu olup saha mühendislerinin uzun zamanını almaktadır. Kullanılan uydu ve sensör teknolojileri ile doğru alanlara odaklanarak zaman ve kaynak tasarrufunun yanı sıra riskleri öngörerek ve zamanında aksiyon alarak üretim yönetimini verilere dayalı olarak gerçekleştirmektedir. 2022 yılında 1000 hektar alanda uydu görüntüleri ve iklim verilerine göre analiz edilen Tarla Sağlık Haritaları web platformu ve mobil uygulama üzerinden Ziraat Mühendisleri tarafından anlık takip edilmiştir. Yapılan çalışmalarla bitki sağlığı takibinde uydu teknolojileri kullanımı ile yüzde 10’a varan verim artışı sağlanmıştır. Ayrıca manuel kontrolün zor olduğu büyük parsellerde, sahip oldukları tarımsal gözlem amaçlı kameralar ile daha hızlı ve net görüntüleme imkanı sunan drone’lar ile görüntü alarak bitki gelişim kontrolleri yapılmıştır.
Tat Gıda, sahip olduğu 4 adet Tarımsal İklim İstasyonu aracılığıyla hava durumunu yerel bazda tahmin edebilmekte ve domates gelişimini etkileyecek hastalıkların risk analizini yapabilmektedir. Bu istasyonlardan alınan veriler ve yapılan analizler sonucunda, hastalık riskleri çiftçilere “Tat Lider Çiftçi” mobil uygulaması üzerinden gönderilmektedir.
Tat Gıda’nın, dijital tarım uygulamaları ve tarımdaki mekanizasyona yönelik yatırımları, 2022 sonu itibarıyla son 3 yılda 25 milyon TL’ye ulaşmıştır.
Küresel ısınmanın sebep olduğu en kritik sorunlardan biri de su kıtlığıdır. Dünyada kısıtlı olan tatlı su kaynaklarının %70’inin tarımda kullanıldığı düşünüldüğünde bu alanda suyun verimli kullanımına yönelik çalışmalar önem kazanmaktadır. Bitkinin optimum ihtiyacı kadar doğru zamanda ve doğru miktarda sulama faaliyetlerinin yapılması konusunda Tat Gıda, gerekli ekipman kullanımı ile birlikte Akıllı Sulama Teknolojilerine yönelik araştırma ve çalışmalar gerçekleştirmektedir. Tat Gıda, damla sulama sistemi ve diğer yöntemler ile sulama suyunu etkin olarak kullanıp yaklaşık %30 su tasarrufu sağlamaktadır.
Dijital Tarım Alanı 2.600 Dekara Ulaştı
2018 yılında dijital tarımın gelişimine öncülük etmek üzere başlatılan dijital tarım alanları 2022 yılında 2.600 dekara ulaşmış ve bu alanlara teknolojileri entegre ederek dijital tarlalara dönüştürmüştür. Bölgede dekar başına elde edilen ortalama verim 7-8 ton seviyelerinde iken, Tat Gıda kendi alanlarında kullandığı teknoloji çözümleri ve iyi tarım uygulamalarının yardımıyla dekar başına 10-11 ton seviyelerinde verim elde etmiştir. Ayrıca 1 ton domates başına yetiştirme maliyetini ise bölge ortalamasına göre %25 seviyelerinde daha düşük gerçekleştirmiştir.
2020 yılında başlatılan Uydu Görüntülerinin Analizine Dayalı Sulama Yönetimi uygulamasının bu yıl da 265 hektar alanda kullanımı sağlamıştır. Ayrıca iklim istasyonları ve uydu görüntüleri ile hava ve toprak nemini takip ederek sulama hakkında öngörü oluşturulmakta, bu öngörüleri değerlendirerek optimum sulama yönetimi için gerekli çalışmalar yürütülmektedir.
Tarlalara monte edilen ve üzerinde sensörler bulunan Dijital Arazi İstasyonları, bulunduğu tarladaki hava sıcaklığını, hava nemini, toprak sıcaklığını ve toprak nemini ölçerek web ile mobil uygulaması üzerinden anlık bilgi vermektedir. Aynı zamanda sulama ihtiyacı ve hastalık riski konusunda da bilgi veren bu istasyonları Tat Gıda tarlalarına monte etmekte ve aktif kullanmaktadır.
Tat Gıda sahip olduğu Dijital Toprak Analiz Cihazları sayesinde, kurumsal üretimi gerçekleştirdiği ve sözleşmeli üretim ile tedarik sağladığı tarlalarda doğrudan analiz yapabilmektedir. Toprak analizi sonuçları 10 dakika süre içerisinde sonuçlanmakta, raporlar hızlı ve doğru karar alımını desteklemektedir. Toprak yapısı ile ilgili 9 farklı değerin ölçümünü gerçekleştirebilen bu cihazların kullanımı sonucu ziraat mühendislerinin tecrübeleri ile en uygun gübreleme programları devreye alınmaktadır.
Tarım alanında önemli bir teknoloji olan Dijital Feromon Tuzakları, cihaz içerisinde yakalanan zararlıların, tuzakta bulunan kameralarla fotoğraflarının çekilerek görüntü işleme teknolojisi ile zararlıların tanımlanması ve sayımı yapılarak popülasyon yoğunluğu tespit edilmektedir. Ayrıca üzerinde bulunan hassas sıcaklık-nem sensörü ile araziden alınan iklim verileri zararlı tahmin ve uyarı modellerinde kullanılmaktadır. Tat Gıda, sahip olduğu Dijital Feromon Tuzakları ile tarımsal zararlılar için risk uyarılarını dikkate alarak doğru zamanda gerekli aksiyonları alabilmekte, zaman ve maliyet tasarrufu sağlayabilmektedir.
Bilgisayar tarafından uydudan yönlendirilen Otomatik Dümenleme Sistemleri ile sürücü yorulmadan, hava şartlarından etkilenmeden, gece bile, hiç aralık bırakmadan, üst üste bindirme yapmadan düz ve doğru istikamette ve aralıklarda traktörün ilerlemesi ve her operasyonda yine bu doğrultuda gereken işlemlerin yapılması ile toprak ve/veya gübre tasarrufu mümkün olmaktadır. Tat Gıda domates üretim süreçlerinde bu teknolojiyi kullanarak %5 alan ve %17 zaman tasarrufu elde etmiştir.
Tat Gıda, Blok Zinciri Teknolojisi ile şeffaflığı ve izlenebilirliği sağlayarak tarım tedarik zincirlerindeki riskleri azaltma
ve verimliliği artırma çalışmalarına öncülük etmektedir. Sürdürülebilir gıda güvenliğini oluşturmak için dijitalleşme vizyonu doğrultusunda, tarım tedarik zincirinde TTRACE Platformu ile Türkiye’de ilk defa tamamen akıllı kontrat yapısını kullanmaya başlamıştır. Bu yıl pilot çalışması gerçekleştirilen proje ile planlanan fazlar tamamlandığında, tarladan tabağa değer zincirinde farklı paydaşları tek bir platform üzerinde toplamak mümkün olabilecektir.
Tat Gıda dijital tarım teknolojilerinin yaygınlaştırılması, tarımda kalite ve verimliliğin artırılması amacıyla Tat Lider Çiftçi Mobil Uygulaması ile çiftçilere ön bilgilendirmelerde bulunmaktadır. Bitki sağlığı uydu görüntüleriyle analiz edilip, ziraat mühendislerinin yönlendirmeleriyle birlikte çiftçilere ücretsiz bir şekilde uygulama üzerinden bilgiler iletilmektedir.
Hali hazırda çiftçilikle uğraşan kişilerin yeni teknolojilerle tanışmasını sağlamanın yanı sıra, yeni nesil çiftçilerin tarıma kazandırılmasını da önemsemektedir. Yeni nesil tarım bilgisine sahip, tarımsal Ar-Ge’ye önem veren, akıllı tarım sistemlerini kullanabilen vizyon sahibi genç çiftçilere bilgi ve deneyim kazandırmak üzere yeni projeler üzerinde çalışılmaktadır.
Dijital Tarla Günü
Domates tarımında çiftçi gelişimi, iletişimi ve tarımda dijitalleşmeyi kapsayan “Domatesin Önderleri” projesi kapsamında her yıl “Dijital Tarla Günü” düzenlenmektedir. Tat Gıda’nın dijitalleşme vizyonu ile yola çıkılan, bu yıl 5.’si gerçekleştirilen etkinlikte, akıllı tarım teknolojileri ve mekanizasyon, tohum, gübre gibi zirai girdiler sunan çözüm ortakları tanıtım stantlarını açmış ve çiftçilerle üretimde yenilikleri ve dijital tarım çözümlerini paylaşmıştır. Tat Gıda kullandığı ve gelişimine destek olduğu dijital tarım uygulamaları ile sahada elde edilen başarılı sonuçları çiftçiler ile paylaşmakta ve çiftçilerin bu alanlardaki farkındalıklarına katkıda bulunmaktadır.
